الحاشیة علی تهذیب المنطق للتفتازانی، تالیف عبدالله بن شهاب الدین یزدی (متوفی ۹۸۱ ق)، از حواشی عربی بر کتاب «تهذیب المنطق و الکلام» تفتازانی است. در این مقاله، متن و حاشیه با هم کتاب شناسی شده است.
کتاب، مشتمل بر دو بخش است: بخش اول، شامل مقدمه، دو مقصد، باب حجت و هیئت تالیف آن و خاتمه است. بخش دوم نیز شامل حواشی حاشیه کتاب است. شرح کتاب به شیوه رایج «قال- اقول» نگارش شده؛ بدین ترتیب که پس از لفظ «قوله» ابتدا بخشی از عبارت مصنف ذکر و شرح آن در برابرش ارائه شده است.
تفتازانی در این رساله، چکیده مباحث منطقی و کلامی را با حذف زواید و اصول مطالب را در غایت ایجاز بیان می‌کند و همین ساختار، مجالی فراخ برای تهیه متون گسترده تری بر اساس این اثر فراهم ساخته است. شرح ملا عبدالله نیز شرحی نسبتا مفصل و از مشهورترین حواشی تهذیب است.
«تهذیب المنطق و الکلام»، تفتازانی رساله‌ای است مشهور از تفتازانی در منطق و کلام به زبان عربی که تفتازانی آن را در ۷۸۹ ق، به پایان رسانده است. این رساله با همه فشردگی و اختصار، از متون معتبر در حوزه‌های آموزشی قدیم بوده، و بر آن شرح‌ها و حواشی فراوان نوشته شده است. وی تهذیب را برای پسرش نوشته و ازاین رو از ابتدا، نگارش آن به قصد تعلیم بوده است. نام کامل این رساله «غایة تهذیب الکلام فی تحریر المنطق و الکلام و تقریب المرام من تقریر عقاید الاسلام» بوده و تفتازانی در آغاز کتاب، آن را راهنمایی برای طالبان حقیقت و آگاهی معرفی کرده است.
دانلود کتاب
ترجمه حاشیه تهذیب المنطق
