بررسی آراء و سبک فقهی علامه ملا عبد الله بهابادی

با تکیه بر حاشیه ارشاد الاذهان

چکیده

علامه ملا عبد الله بهابادی از علمای مشهور عصر صفویه است که آثاری گرانبهاء در علوم مختلف اسلامی از جمله ادبیات عرب ، منطق ، فلسفه ، کلام ، تفسیر و فقه از خویش به یادگار گذاشته است ، یکی از این آثار حاشیه بر ارشاد الاذهان علامه حلی است ، ارشاد الاذهان یک دوره کامل فقه به صورت فتوایی و غیر استدلالی است که بسیاری از مشاهیر فقه شیعه بر آن حاشیه یا شرح نگاشته اند ؛ ملا عبد الله بهابادی نیز که همه آثارش در قالب حاشیه بر آثار سایر علماء می باشد ، با هدف بیان استدلالات فتاوای علامه حلی حاشیه ای را بر ارشاد الاذهان به رشته تحریر درآورده است ، پس از مقابله دقیق و موشکافانه حاشیه ملا عبد الله با سایر حواشی و شروح ارشاد الاذهان می توان ادعا کرد که حاشیه ملا عبد الله بر این کتاب در  زمره بهترین شروح و حواشی ارشاد به شمار می آید ؛ همچنین با مطالعه دقیق این حاشیه علاوه بر درک عظمت فقهی نویسنده و روشن شدن تأثیر تسلط بر قواعد علم منطق در استدلالات فقهی ، می توان به برخی از مبانی و نظریات فقهی ایشان پی برد .

علاوه بر آنچه گذشت در این تحقیق سعی شده است که نظرات فقهی نویسنده تا حد امکان از حاشیه ارشاد استحصال گردد که قول به تداخل اغسال متعدد به شرط عدم اختلاف وقت آن غسل ها از جمله این موارد هستند.

در بخش پایانی این نوشتار نیز ضمن معرفی اجمالی شاخصه های ممتاز مکاتب و ادوار فقه شیعه ، سعی شده است تا سبک و روش فقهی ملا عبد الله مورد بررسی قرار گیرد .